Commissaris De Quaylaan
De Kruiskamp
Genoemd naar Jan Eduard de Quay, geboren 27 augustus 1901 in het pand Handelskade 1a-2. Overleden 4 juli 1985. Koos na de Tweede Wereldoorlog voor de KVP. Commissaris der Koningin in Noord-Brabant 1946-1959. Minister President van 1959-1963.Naamgeving
Namen en aanduidingen - vaststelling van straatnamen
Besluit 26 maart 1965
|
Vast te stellen de hierna vermelde namen van straten in het uitbreidingsplan 'De Kruiskamp', zoals deze zijn aangeduid op de bij dit besluit behorende tekening no. 28551 van Gemeentewerken 's-Hertogenbosch. Gouverneurs en Commissarissen der Koningin in de Provincie Noord-Brabant: Commissaris Bosch van Drakesteinlaan, Commissaris De Quaylaan, Commissaris Van Rijckevorselsingel, Commissaris Van Voorst tot Voorstlaan, Gouverneur Borretstraat, Gouverneur Holvoetstraat, Gouverneur Hultmanstraat, Gouverneur Van den Bogaerdesingel, Gouverneur Van der Fossestraat, Gouverneur Van Vredenburchstraat. |
Gemeente 's-HertogenboschStraat en naam
Commissaris de Quaylaan
door Henny Molhuysen|
Op 27 augustus 1901 meldde Rudolph B.A.N. de Quay, eerste luitenant bij de infanterie, zich op het Bossche stadhuis, om er aangifte te doen van de geboorte van zijn zoon Jan Eduard, die daags tevoren, om halfvijf 's middags geboren was. De echtgenote van De Quay, Joanna E.R. van de Mortel, was bevallen op het adres Handelskade 2. De ouders van de jonggeborene woonden in Den Haag, dus aangenomen mag worden dat men zo spoedig mogelijk weer afreisde naar de residentie. In oktober 1905 keerde het gezin De Quay terug in 's-Hertogenbosch en vestigde zich op het adres Hinthamereinde 51. Rudolph was intussen kapitein bij de infanterie geworden. Jan de Quay groeide op en ging op 3 september 1907 voor het eerst naar school, naar het Nut in de Kerkstraat. (De speelplaats was waar zich nu een speelgoedwinkel bevindt; erachter staat nog steeds het oude schoolgebouw.) De eerste beginselen van het lezen, schrijven en rekenen zullen hem er zijn bijgebracht, maar het eerste leerjaar is door hem niet volmaakt. Vader de Quay vertrok in januari 1908 weer naar Den Haag en het gezin volgde hem enkele maanden later, in mei.
De Quay keerde in 1946 terug naar zijn geboortestad om er Commissaris van de Koningin te worden. Hij kreeg te maken met de gevolgen van de Tweede Wereldoorlog. Het reddende woord hierbij was "industrialisatie", maar wat zouden de gevolgen hiervan zijn op velerlei terrein? Reeds in 1947 brachten deskundigen uit diverse disciplines pre-adviezen uit aan de provincie over deze kwestie. In 1950 leidde dit tot een nota "Welvaartsplan Noord-Brabant". Onlosmakelijk hieraan verbonden is de persoon van de Commissaris.
Uitgangspunt van deze nota was het scheppen van werkgelegenheid, maar zonder dat het werk- en leefklimaat werd verstoord. De Brabander moest niet gedwongen worden te verhuizen, maar het werk, de industrie, moest naar de mensen gebracht worden. Naast de bestaande 7 grote en 12 kleine steden werden er door de provincie 26 kernen aangewezen die mochten uitgroeien. Noord-Brabant was de eerste provincie die een dergelijk Welvaartsplan opstelde.
Het gevolg van het Welvaartsplan was wel dat het Brabantse land zich begon te ontwikkelen. Het platteland, het Brabantse landschap werd sterk bedreigd door de industrialisatie.
De stichting van de Technische Hogeschool in Eindhoven vond eveneens plaats dankzij de bemoeiingen van de Commissaris om het technische onderwijs in de provincie te stimuleren.
In 1959 nam De Quay afscheid als Commissaris van de Koningin: hij zou premier gaan worden van Nederland. Tot 1963 is hij minister-president van ons land geweest. De meeste Nederlanders zullen hem waarschijnlijk enkel nog kennen van het liedje "Lijmen Jan", gezongen door Wim Kan tijdens een van zijn oudejaarsconférences over de breekbaarheid van het kabinet.
Op 4 juli 1985 overleed Jan de Quay op 84-jarige leeftijd. Op 9 juli van dat jaar vond de plechtige uitvaart plaats in de Sint-Janskathedraal van 's-Hertogenbosch.
In een buurt in de Kruiskamp, die naar de Commissaris van de Koning(in) zijn genoemd, is er sinds 26 maart 1965 een Commissaris de Quaylaan.
|
Brabants Dagblad donderdag 11 september 1986
Artikelen
| 1986 |
Henny MolhuysenStraat en naam : Commissaris de QuaylaanBrabants Dagblad donderdag 11 september 1986 (foto) |
|
| 2010 |
Marc BrinkFlat in hapklare brokken voor sloperBrabants Dagblad dinsdag 12 oktober 2010 |
Panden
Commissaris De Quaylaan 2
Bronzen beeld in de tuin. Brons op betonnen sokkel 245 x 100 x 135 cm. Datering 1971. Vervaardigd door G. van der Wagt (gesigneerd).
Het is een sterk geabstraheerd beeld met een ruw oppervlak, opgebouwd uit glooiende vormen. Het geheel doet denken aan een verwrongen vrouwelijk lichaam, liggend op de zij. Het rijkskantorengebouw is in 1969-1970 gebouwd en het kunstwerk is in 1971 geplaatst in het kader van de percentage-regeling.
Bron: Beeldhouwkunst in de open lucht in 's-Hertogenbosch
Het is een sterk geabstraheerd beeld met een ruw oppervlak, opgebouwd uit glooiende vormen. Het geheel doet denken aan een verwrongen vrouwelijk lichaam, liggend op de zij. Het rijkskantorengebouw is in 1969-1970 gebouwd en het kunstwerk is in 1971 geplaatst in het kader van de percentage-regeling.
Bron: Beeldhouwkunst in de open lucht in 's-Hertogenbosch
Commissaris De Quaylaan 2 (????)
| 1970 | Rijkskantorengebouw |
Postcodes
5224 CR 1.. 53 5224 CT 2.. 42 5224 CV 44.. 84 5224 CW 86..226 5224 CX 228..262 5224 CZ 264..400 5224 EA 402..442 5224 EB 444..484 5224 EC 486..526
Bossche Encyclopedie |